Σκέφτονται να καταργήσουν υπηρεσία του ΥΠΕΞ για το σκοπιανό;

Η κεντρική πλατεία των Σκοπίων (Φωτ. Αρχείου: EPA – G.Licovski)

 Παντελής Σαββίδης 

 Πληροφορίες έγκυρες, που προς το παρόν διαψεύδονται επισήμως, φέρουν την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών να προβληματίζεται για την κατάργηση της Διεύθυνσης  Πολιτικών Υποθέσεων στο υφυπουργείο Μακεδονίας-Θράκης (που σε κάθε κυβερνητικό ανασχηματισμό παίρνει και άλλη ονομασία). 

Είναι μια υπηρεσία που συγκροτήθηκε εδώ και δεκαετίες και ασχολείται με το θέμα των Σκοπίων τώρα· με το σκοπιανό και το μειονοτικό παλαιότερα, μέχρι που συγκροτήθηκε ανάλογη υπηρεσία στην Ξάνθη, η οποία ανέλαβε το μειονοτικό.

Η προσφορά της υπηρεσίας είναι, πέραν πάσης αμφισβητήσεως, στη διαμόρφωση θέσεων και πολιτικών του ΥΠΕΞ, στο κρίσιμο θέμα των σχέσεων με την πΓΔΜ. Όπως και της αντίστοιχης υπηρεσίας στη Θράκη.

Στη Θεσσαλονίκη, μάλιστα, υπάρχουν αρκετά προξενεία διαφόρων χωρών των οποίων η πολιτική σε θέματα που απασχολούν την Ελλάδα είναι άκρως ενδιαφέρουσα. Ο επικεφαλής διπλωμάτης τής διεύθυνσης, που οι πληροφορίες μας υποστηρίζουν ότι σχεδιάζεται να καταργηθεί, έχει την επαφή με τους προξένους αυτούς.

Το ανησυχητικό είναι πως η εκτίμηση για την πρόθεση κατάργησης της υπηρεσίας αυτής εστιάζεται στην άρση κάθε δυνητικού εμποδίου σε προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος της ονομασίας της γειτονικής χώρας, με λύση που δεν θα ικανοποιεί τις προσδοκίες της ελληνικής κοινής γνώμης.

Υπενθυμίζουμε πως στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τα Σκόπια φέρονται διατεθειμένα να επαναφέρουν το ζήτημα της εισόδου τους στη Συμμαχία. Στην απόπειρα του 2008, στη Σύνοδο του Βουκουρεστίου, η πρόταση απερρίφθη και με απόφαση της Συνόδου ετέθη ως προϋπόθεση για την ένταξη η επίλυση του θέματος της ονομασίας. Στη συνέχεια οι ΗΠΑ ανεγνώρισαν τα Σκόπια με τη συνταγματική τους ονομασία, ενώ σε συνάντηση για το θέμα της αντιμετώπισης του τζιχαντισμού στη Μέση Ανατολή που συγκάλεσε η Ουάσιγκτον πριν από λίγες εβδομάδες, ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν συμμετείχε επειδή τα Σκόπια έπαιρναν μέρος ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Οι ΗΠΑ καταβάλλουν επίμονες προσπάθειες για την επίλυση ή το ξεπέρασμα του προβλήματος, με σκοπό την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ.

Δεν είναι, όμως, εύκολα τα πράγματα διότι, παρά τις κατά καιρούς κυβερνητικές επιθυμίες, η ελληνική κοινή γνώμη επιδεικνύει μεγάλη ευαισθησία σε μια ονομασία με το όνομα Μακεδονία, το οποίο και μόνο αποδέχονται τα Σκόπια.

Το πρόβλημα είναι αξεπέραστο. Η μόνη υποχώρηση που κάνουν τα Σκόπια είναι να έχουν ως διεθνή ονομασία το «Δημοκρατία Μακεδονίας» και η Ελλάδα να τα ονομάζει, στις διμερείς τους σχέσεις, όπως επιθυμεί. Κάτι που δεν δέχεται η Αθήνα η οποία επιδιώκει μια ονομασία erga omnes, δηλαδή, για κάθε χρήση.

Η ελληνική θέση μετακινήθηκε από την άρνηση κάθε ονομασίας που θα περιελάμβανε τη λέξη «Μακεδονία» στην αποδοχή σύνθετης ονομασίας με τη λέξη «Μακεδονία».

«Άνω Μακεδονία», «Βόρεια Μακεδονία», όπως και άλλες σύνθετες ονομασίες, συζητήθηκαν μετά από διεθνείς πιέσεις, αλλά δεν βρέθηκε λύση.

Τα Σκόπια σε κάποια στιγμή των διαπραγματεύσεων δέχθηκαν να συζητήσουν σύνθετη ονομασία με την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα τους αναγνώριζε ως «μακεδονική εθνότητα» και τη γλώσσα τους ως «μακεδονική». Η Αθήνα απέρριψε την πρόταση αυτή αλλά, μια τέτοια λύση προσκρούει και στη βουλγαρική πλευρά η οποία, ναι μεν αναγνώρισε τα Σκόπια ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» δεν δέχεται όμως ότι πρόκειται για ξεχωριστό, «μακεδονικό λαό», ούτε για ξεχωριστή γλώσσα, «μακεδονική». Η θέση της Σόφιας είναι ότι οι κάτοικοι της πΓΔΜ είναι Βούλγαροι.

Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα, θα ήταν μεγάλο λάθος να καταργηθεί μια υπηρεσία στη Θεσσαλονίκη, που κατά κοινή ομολογία έχει βοηθήσει στη χάραξη της ελληνικής πολιτικής και στην αντιμετώπιση του προβλήματος στην καθημερινότητά του. Άλλωστε, στην υπηρεσία αυτή εκτός του επικεφαλής διπλωμάτη, βρίσκεται πάντα και ένας εμπειρογνώμονας με πολύ καλή γνώση και του θέματος και των βαλκανικών εξελίξεων.

Ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς με τον Μ. Νίμιτς τον Απρίλιο στη Νέα Υόρκη (Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Δ. Πανάγος)

Το όλο θέμα ήρθε στη δημοσιότητα τις τελευταίες ημέρες, μετά από επιστολή του υπουργού Εξωτερικών προς τις ηγεσίες των κοινοβουλευτικών κομμάτων με την οποία ζητούσε προτάσεις τους στο θέμα της ονομασίας και την απαράδεκτη ενέργεια της «ΧΑ» να την κοινοποιήσει δημοσίως.

Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή, η πληροφορία για την μεθόδευση κατάργησης της υπηρεσία του ΥΠΕΞ στη Θεσσαλονίκη προέρχεται από εγκυρότατη πηγή. Αρμόδια και υψηλά ιστάμενη στην ιεραρχία του ΥΠΕΞ είναι και η πηγή που τη διέψευσε. Κρίναμε, όμως, ως αναγκαία τη δημοσιοποίηση του θέματος, για να έχουν γνώσιν οι φύλακες. Μήπως, αν υπάρχουν κακές σκέψεις, αποτραπούν με τη δημοσιοποίησή τους.

Πηγη:Βαλκανικο περισκοπιο