Η συμφωνία Τουρκίας - ΕΕ, θύμα της επίθεσης των Βρυξελλών;

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες στις 22 Μαρτίου λαμβάνουν χώρα τη στιγμή που η ΕΕ ακόμη παραπαίει από τις επιθέσεις του Παρισιού τον Νοέμβριο και ενώ προσπαθεί να λύσει την μεταναστευτική κρίση, γράφει το αμερικανικό think tank Stratfor. Πάνω απ’όλα τα τρομοκρατικά χτυπήματα γίνονται σε μια στιγμή που οι εθνικιστικές δυνάμεις προκαλούν τις βασικές αρχές της Ευρώπης, μεταξύ άλλων την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων και τη συμφωνία του Σένγκεν.
Το κλίμα του φόβου και της καχυποψίας, που είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσει, θα επιδεινώσει μόνο αυτές τις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές κρίσεις.

Το πρώτο αποτέλεσμα των επιθέσεων των Βρυξελλών θα είναι ένας νέος γύρος συζητήσεων για τους ελέγχους στα σύνορα της ΕΕ, ιδίως εκείνες στη ζώνη Σένγκεν. Η συμφωνία Σένγκεν αντιμετώπισε σφοδρή κριτική στην αρχή της μεταναστευτικής κρίης το 2015. Οι επιθέσεις στο Παρίσι κλιμάκωσαν την αντιπαράθεση, κυρίως επειδή οι δράστες μετακινούνταν μεταξύ της Γαλλίας και του Βελγίου χωρίς κανένα έλεγχο. Κατά συνέπεια, η Γαλλία και άλλες χώρες ενίσχυσαν τους ελέγχους στα σύνορα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει έκτοτε πει ότι θέλει όλους τους συνοριακούς ελέγχους εντός της Σένγκεν να άρουν μέχρι το τέλος του 2016. Ωστόσο, οι τελευταίες επιθέσεις - και το γεγονός οτι μπορεί να ακολουθήσουν κι άλλες - θα κάνει τον στόχο αυτο δύσκολο.

Αρκετά κράτη της Δυτικής Ευρώπης κατά πάσα πιθανότητα θα ανακοινώσουν σύντομα νέα νομοθεσία όσο αφορά την εθνική ασφάλεια, τον βελτιομένο έλεγχο σε μαχητές που επιστρέφουν από συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική, καθώς και την  ενισχυμένη ανταλλαγή πληροφοριών με τους γείτονές τους.
Μέλη της ΕΕ θα συνεχίσουν επίσης τις συζητήσεις σχετικά με τον καλύτερο τρόπο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας στο εξωτερικό, σε προβληματικές χώρες όπως η Λιβύη και η Συρία. Οι Ευρωπαίοι θα γίνουν πιο πρόθυμοι να συμβάλουν στην συμμαχία κατά του Ισλαμικού Κράτους, ενδεχομένως με περισσότερα όπλα και εκπαίδευση για τον ιρακινό στρατό και τους Κούρδους μαχητές, αυξημένη ανάπτυξη μαχητικών αεροσκαφών και με συμμετοχή σε αποστολές επιτήρησης του ΝΑΤΟ στην Τουρκία.

Ένα άλλο θύμα της επίθεσης των Βρυξελλών μπορει να είναι η τελευταία, αδύναμη, συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εχει ως στόχο να περιορίσει την άφιξη των αιτούντων άσυλο στην Ευρώπη. Απο την μια η απειλή της τρομοκρατίας μεταξύ των κρατών μελών ενδεχομένως να δικαιολογίσει μια στενότερη συνεργασία με την Τουρκία απο την άλλη οι επιθέσεις μπορεί να αναθερμάνουν το αντι-μουσουλμανικό αίσθημα στην Ευρώπη και κατ’επέκτασην να αυξήσούν τα λαϊκά αιτήματα προς τις κυβερνήσεις της ΕΕ να μην χορηγήσει ταξίδια χωρίς βίζα στους Τούρκους πολίτες - το θέμα της βίζας για την Άγκυρα ειναι κλειδί στις συζητήσεις όσο αφορά τη συνεργασία της στο μεταναστευτικό.

Επιπλέον το αντι μουσουλμανικό αίσθημα θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει στην μεγαλύτερη υποστήριξη των εθνικιστικών κομμάτων. Το Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας ήδη λαμβάνει σημαντική στήριξη στις εκλογικές κάλπες. Στη Γερμανία, το ‘Εναλλακτικό αντι-μεταναστευτικό για τη Γερμανία’ κόμμα, ειχε πρόσφατα αποτελέσματα ρεκόρ στις περιφερειακές εκλογές και σήμερα είναι το τρίτο πιο δημοφιλές κόμμα της χώρας.
Τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία θα έχουν εκλογές το 2017, με ψήφους που θα έχουν ως φόντο την μεταναστευτική κρίση και τις πολλαπλές τρομοκρατικές επιθέσεις.

Και στις δύο περιπτώσεις, τα παραδοσιακά κόμματα θα είναι υπο εκλογική πίεση από τους εθνικιστικές αντιπάλους τους. Ως εκ τούτου, πιθανότατα θα εφαρμόσουν κάποια στοιχεία από τα εθνικιστικά κόμματα. Το ίδιο μπορεί να αναμένεται σε άλλες βόρειες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ολλανδία και η Σουηδία, οι οποίες έχουν επίσης σχετικά ισχυρά εθνικιστικά κινήματα. Τα πολιτικά κόμματα και ομάδες που θέλουν το Ηνωμένο Βασίλειο να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιήσουν τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις για να δικαιολογήσουν μια μεγαλύτερη απομόνωση από την Ευρωπαϊκή Ήπειρο.

Τέλος, οι επιθέσεις των Βρυξελλών θα βλάψουν τις ευρωπαϊκές οικονομίες, αν και πιθανότατα μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Μέσα στις επόμενες μέρες, μερικοί άνθρωποι στο Βέλγιο και σε άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης μπορεί να αποφασίσουν να αποφύγουν τα ταξίδια ή τις πυκνές πολυσύχναστες περιοχές, όπως ειναι οι καφετέριες και τα εμπορικά κέντρα, από φόβο μιας άλλης επίθεσης. Για τους περισσότερους Ευρωπαίους, η απειλή της τρομοκρατίας είναι πλέον μέρος της καθημερινής τους ζωής. Πέρα από την εθνική πολιτική και την οικονομία, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των επιθέσεων θα επηρεάσουν την ίδια τη δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μετάφραση/Επιμέλεια - OnAlert
Πηγή - Stratfor